En toen was daar corona. Van het ene op het andere moment sloten de scholen en werd het openbare leven stil gelegd. De impact van die maatregelen heeft invloed op online gedrag van kinderen en pubers. Hoe ga je als ouders om met het vermeerderd gebruik van schermtijd in deze coronacrisis?
Elke dag urenlang achter het scherm
De meeste ouders hebben met hun kinderen afspraken over schermtijd in huis. Doordeweeks gaat schoolwerk voor en in het weekend is er meer ruimte voor online entertainment. Iedereen weet waar hij aan toe is. Maar door de coronacrisis zitten kinderen nu de hele dag thuis. De scholen bieden online onderwijs aan en huiswerk wordt digitaal ingeleverd. Daarbij ontmoeten ze hun vrienden extra lang online. Opnieuw van achter het scherm. Ze chatten of gamen en brengen daarnaast hun tijd netflixend door. Urenlang, elke dag weer.
Elk kind reageert anders
Dit is een uitzonderlijke situatie, waarvan niemand weet hoe lang die gaat duren. Het is duidelijk dat elke dag urenlang online zijn leidt tot gewenning. Voor het ene kind gaat dat verder dan voor het andere. De een gaat uit zichzelf naar buiten om te bewegen of te sporten, ook al moet dat nu alleen. Een ander blijft liever binnen achter het scherm en komt er zonder tussenkomst van de ouders niet van los.
Ouders maken zich zorgen
Veel ouders maken zich zorgen over die extra schermtijd. Is het wel gezond? Raken hun kinderen nu verslaafd? Hoe moet het straks, als alles weer normaal is? Ze vinden de online contacten met klasgenoten en vrienden belangrijk en willen voorkomen dat hun kind isoleert door al te strenge regels te stellen. Maar ze zien het ook niet zitten dat hun kind de hele dag online is. Waar doe je goed aan als ouder?
Samen een nieuwe dagindeling maken
Als een situatie totaal verandert, heb je nieuwe afspraken nodig. Maak samen een plan voor een nieuwe dagindeling die voor iedereen werkt. Dan kan iedereen zich daaraan houden. Neem daarin afspraken op over het aantal uren dat besteedt wordt aan:
- School en huiswerk maken
- Naar buiten gaan / bewegen
- Helpen in huis
- Online zijn met vrienden
- Online hobby's en vrije tijd
- Offline hobby's en vrije tijd
- Quality time met het gezin
Benadruk dat deze afspraken gelden, zolang de situatie onveranderd blijft. Zodra de scholen weer open gaan, worden de afspraken in gezamenlijk overleg weer aangepast en zal de online tijdbesteding teruggeschroefd worden. Leg je kinderen uit dat uit onderzoek is gebleken dat te veel en te lang online nadelige fysieke gevolgen met zich meebrengt. Reik je kinderen alternatieven aan, zodat ze ideeën opdoen om hun tijd op een andere manier te besteden dan alleen online. Daag ze uit en help ze een gezonde balans te vinden.
Hoe anderen omgaan met schermtijd in de coronacrisis
Een rondgang onder ouders laat zien hoe elk gezin zijn eigen afspraken heeft gemaakt over schermtijd in de coronacrisis.
‘Onze kinderen (12 en 16 jaar) staan door de weeks om acht uur op. Dan gaan we samen ontbijten en daarna allemaal aan het werk tot 13:00 of 14:00 uur. Daarna mogen ze zelf hun tijd inrichten. Als ze maar minimaal een uur naar buiten gaan om te sporten of chillen.’
‘We hebben de dag in drie blokken opgedeeld: een blok voor school, een blok vrije tijd die ze naar eigen inzicht kunnen indelen en een blok voor gezinsactiviteiten en huishoudelijk klusjes. Zoals ramen lappen, koken of de was doen. Dat laatste vinden onze kinderen (12 en 14 jaar) niet altijd leuk, maar hoort er gewoon bij. Wij houden ons zelf ook aan deze indeling in de hoop dat goed voorbeeld doet volgen.’
‘We laten onze kinderen (11 en 15 jaar) vrij in hoe ze hun dag indelen. We hebben ze gevraagd om twee avonden in de week te koken en wat vaker de stofzuiger te pakken of afwasmachine leeg te ruimen. We merken dat ze de extra verantwoordelijkheid die ze nu in huis krijgen ook wel waarderen. Ze glimmen van trots als ze hun zelfbereide maaltijd opdienen.’
‘Mijn zoon (14 jaar) mag zelf bepalen wat hij met zijn dag doet. Als hij zijn online lessen maar volgt en zijn huiswerk maakt. De ene dag slaapt hij uit tot 11 uur, gaat hij gamen en daarna pas huiswerk maken. De andere dag start hij om 9 uur met huiswerk en gaat hij daarna naar buiten of gamen. Zolang hij goed in zijn vel zit en zijn schoolwerk wordt gedaan, is er wat ons betreft niets aan de hand.’
‘In de eerste verplichte thuisweek hing mijn dochter (12 jaar) languit op de bank de ene serie na de andere te bingewatchen. Ze was niet in beweging te krijgen. Toen zijn we met haar gaan praten en hebben we duidelijke afspraken gemaakt. Netflix gaat pas om 17 uur aan en ze mag per dag 1 film of 2 afleveringen van een serie kijken.’
‘We hebben de spelletjesavond van vroeger weer opgepakt. Twee avonden in de week worden alle schermen opgeborgen en doen we met het gezin een paar uurtjes bord- en kaartspelletjes. In het begin moesten we weer even op elkaar afstemmen. Zoals dat ook gaat aan het begin van een vakantie waarbij je ineens veel met elkaar optrekt. Onze oudste dochter (16 jaar) had er het meeste moeite mee. Ze wilde liever met haar vriendinnen online rondhangen. Inmiddels kijkt ook zij uit naar de avond en is er een gezonde competitie ontstaan tussen de gezinsleden.’
Meer weten?
Natuurlijk heeft veel schermtijd effect op het opgroeiende lichaam van een kind. Lees hierover in de blog lichamelijke effecten langdurig schermgebruik
SocialmediaIMPACT is gespecialiseerd in mediawijsheid, jeugd en social media en verzorgt teamtrainingen, ouderavonden en gastlessen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en het MBO.
De blog “Schermtijd in de coronacrisis” is tot stand gekomen in samenwerking met Marieke Keur Tekst & Advies