Week tegen pesten 2019

week-tegen-pesten-2019

De jaarlijks terugkerende Week tegen pesten staat gepland op 23 tot en met 27 september 2019. Dit jaar is gekozen voor het thema “Wees een held, met elkaar”. Hierbij is het uitgangspunt dat pesten een groepsproces is. Een pester pest vrijwel nooit alleen. Uit onderzoek is gebleken dat pesten te stoppen is, als de groep de pester aanspreekt op zijn gedrag. Door aan het begin van het schooljaar aandacht te besteden aan positieve groepsvorming en leerlingen bewust te maken dat het een gedeelde verantwoordelijkheid is om pesten te stoppen, hoopt Stichting School en Veiligheid bij te dragen aan een positief klimaat op school.

Is cyberpesten een groepsproces?

Tijdens trainingen krijg ik regelmatig de vraag of cyberpesten ook een groepsproces is en als zodanig aangepakt dient te worden. Op scholen in het basis- en voortgezet onderwijs zien we dat leerlingen die de smartphone leeftijd hebben bereikt en offline gepest worden, meestal ook online gepest worden. Er is een duidelijke wisselwerking tussen on- en offline pesten. De groepsdynamica die offline plaatsvindt heeft dan overeenkomsten met de online groepsdynamica. Je hebt te maken met dezelfde pester(s) en slachtoffer(s). Dezelfde leerlingen die niets doen en wegkijken, die applaudisseren of oproepen te stoppen. Er is dan duidelijk sprake van een groepsproces en in dit soort gevallen is een groepsgerichte aanpak om het pesten te stoppen een logische keuze.

Maar we zien online ook cyberpesters die volledig zelfstandig opereren en – vaak anoniem – zowel bekenden als onbekenden lastig vallen. In die laatste situatie is het lastiger om het pesten te stoppen en is een groepsgerichte aanpak niet altijd effectief.

Lestip: afspraken over omgangsvormen op internet

Aan het begin van het schooljaar besteden de meeste scholen aandacht aan positieve groepsvorming. Leerkrachten en docenten maken met hun leerlingen afspraken over sociale omgangsvormen. Wederzijdse verwachtingen worden duidelijk uitgesproken en vastgelegd. Dit is gelijk een goed moment om met leerlingen in gesprek te gaan over de online omgangsvormen. Meer hierover kun je lezen in blog: Les over Netiquette: omgangsvormen op internet. Zorg ook dat je met elkaar antwoorden formuleert op onderstaande vragen:

  • Hoe ga je op school om met smartphones en andere devices voor, tijdens en na de les?Op welke wijze handhaaf je en waarom?
  • Hoe ga je om met het maken en delen van beeldmateriaal? Welke regels gelden op school en met welke wettelijke grenzen heb je te maken? Denk hierbij aan AVG, portret- en auteursrecht en grenzen van strafrecht.
  • Online respectvol communiceren. Wat betekent dit precies voor leerlingen, leraren en directie? Waar trek je de grens in online communicatie?
  • Op welke wijze creëer je een positief online klimaat op school? Hoe kun je hieraan bijdragen?
  • Online groepsdruk. Hoe herken je dit en hoe ga je hiermee om?
  • Wat doe je als zaken uit de hand (dreigen te) lopen? Wat kun jij zelf doen om het te stoppen? Bij wie kun je terecht voor hulp?

Week tegen pesten 2019

Op de website van Week tegen pesten (2019) vind je gratis lesideeën voor PO- en VO-scholen.

Meer weten?

Wil je meer weten over social media, cyberpesten en schoolveiligheid, lees de blogs:

Daar sta je dan met je hoofd op een meme

Filmen in de klas, mag dat zomaar?

Memes als satire

Cyberpesten en online akkefietjes


SocialmediaIMPACT is gespecialiseerd in mediawijsheid, social media en aanpak cyberpesten en verzorgt teamtrainingenouderavonden en gastlessen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en het MBO.